Tien gemakkelijke gewassen

Tien makkelijke gewassen

Wanneer je net begint met moestuinieren is het fijn om te beginnen met wat makkelijke groente. Zo heb je snel plezier en eer van je werk en kan je gaandeweg uitbreiden en experimenteren met meer ingewikkeldere rassen en soorten. Ook zijn deze groente vaak veel lekkerder dan hun broertjes uit de winkel. Het loont dus qua smaak om ze zelf te telen. We hebben tien gewassen voor je uitgekozen die makkelijk zijn om mee te starten.

Bonen
Bonen uit eigen tuin zijn veel steviger en zoeter dan uit de winkel. Daarnaast heb je vele soorten om uit te kiezen. Daarin heb je grofweg twee types; Je hebt laag groeiende bonen (stambonen) en klimmende varianten (stokbonen). Voor die laatste variant heb je een rekje of een stok nodig om de plant omhoog te laten klimmen. Ze houden van zon en van een luchtige boden, dus meng de aarde met wat zand als dat nodig is.
Tuinier je op kleigrond? Dan kan je beter kiezen voor klimmende varianten, want de lage krijgen dan door de vochtige bodem eerder last van schimmels. Wist je dat bonen behoren tot de vlinderbloemenfamilie en ze dus bloemetjes krijgen?
- Lees hier meer over het telen van verschillende bonen.
Tomaten
Tomaten zijn ontzettend gezond en zitten boordevol vitamines! Je hebt keuze uit vele soorten, van kleine kerstomaten tot grote vleestomaten. De meeste rassen groeien omhoog (dit heet een stamtomaat). Dus je hebt een stok nodig om ze te ondersteunen. Maar er bestaan ook lage varianten die het bijvoorbeeld goed doen in een pot.
Er zijn verschillende rassen. Goed om te weten is dat F1-hybride rassen gekweekt zijn op bepaalde eigenschappen en vaak wat makkelijker zijn om mee te beginnen. Heirloom rassen zijn echter zaadvast (wat betekent dat je de zaden van de plant kunt oogsten om te gebruiken voor het volgende seizoen) en ze zijn er in de meest bijzondere soorten en kleuren.
Net als de bonen hebben tomatenplanten behoefte aan een zonnige standplaats. Tomaten hebben echter meer voeding nodig en een warme, waterdoorlatende bodem. Geef altijd water onderaan de plant. Zo heeft je tomaat minder kans op schimmelziekten. Geef ook liever één keer in de week veel water in plaats van elke dag een klein beetje, zo ontwikkelt de plant diepe wortels. Als de tomaten eenmaal hun kleur beginnen te krijgen geef je minder water om te voorkomen dat de vruchten barsten.
Courgette
De courgette is een makkelijke groente om te verbouwen en levert veel oogst op! Maar deze plant heeft wel veel ruimte nodig; zo'n vierkante meter. Ook heeft courgette relatief veel voeding nodig. Dus schep voor het planten compost door de bodem. Voorzaaien kan vanaf april/mei, in volle grond zaaien pas vanaf juni omdat de kiemtemperatuur hoog ligt. Verpot de courgette pas zodra het plantje tenminste drie blaadjes heeft. Ze staan het liefst op een zonnige plaats. Geef voldoende water gedurende de groeiperiode. Alleen aan het begin is de plant gevoelig voor slakken, daarna heeft hij hier geen last meer van. Als je de plant regelmatig oogst zal deze tot de herfstmaanden vruchten blijven aanmaken. Een lengte van 15 cm is ideaal.
Wortels
Wortels zijn erg gezond, ze bevatten namelijk caroteen. Dit wordt in het lichaam omgezet in vitamine A, wat ons immuunsysteem ondersteunt. Voor het telen van worteltjes heb je wel wat geduld nodig want het kan wel zo'n drie maanden duren voorat je de wortels kan oogsten. De zaden van de wortel kan je direct in volle grond zaaien, het liefst in losse grond. Wortels houden er niet van om verplant te worden. Vanaf begin maart kunnen de zaadjes de grond in, hou daarbij ongeveer 4 á 5 cm plantafstand aan. Later kun je de sterkste plantjes laten staan en de zwakkere afknippen. Worteltjes hebben weinig voeding en weinig water nodig. Zorg tijdens de kiemperiode wel voor voldoende vocht. Je oogst de wortels wanneer ze aan de bovenkant ongeveer twee centimeter breed zijn..
Radijsjes
Radijsjes behoren tot de koolplanten. Wanneer je zelf radijsjes teelt krijg je veel smaakvollere en pittigere radijsjes. Ze zijn heerlijk in salades en zijn al in het voorjaar te oogsten. Je kan radijsjes het beste direct in de volle grond zaaien. De jonge kiemplantjes kunnen prima tegen vorst. Ze doen het goed in zandgrond en, als het kan, in de buurt van koolgewassen. Ze vragen geen extra bemesting maar het is vooral belangrijk dat ze voldoende water krijgen, zo worden ze lekker sappig. Als de radijsjes een doorsnede van 2 tot 3 cm hebben is het tijd om ze te oogsten. Haal eerst de grootste radijsjes uit de grond, dan kunnen de kleinere nog even doorgroeien. Draai het loof er direct af, anders worden de radijsjes zacht. Ze zijn het lekkerst als ze direct vers gegeten worden!
Pompoen
Dit is misschien wel de makkelijkste groente in de moestuin. Het enige wat ze nodig hebben is zonlicht en voldoende water. Ze kruipen over de grond dus hebben wel veel ruimte nodig. Je zaait ze het liefst binnen voor omdat de plant niet tegen vorst kan en de zaadjes in een té natte grond kunnen gaan rotten. Zodra de pompoenen aan de plant verschijnen kun je de vruchten op een laagje stro leggen om de kans op rotting te verminderen. Het oogsten van de pompoen gaat als volgt; zodra de steel rimpels en groeven vertoont is de de vrucht klaar! Als je vijf centimeter van de steel aan de pompoen laat zitten verleng je daarmee de houdbaarheid van de pompoen.

.
Bietjes
Bieten houden van koeler weer, dus je kunt ze het best in de lente of de herfst kweken. Rode bieten kan je buiten in de volle grond zaaien vanaf eind maart. Woel de grond eerst om met een woelvork of harkje om 'm fijner te maken en grote stenen te verwijderen. Zo vormen bietjes zich mooi rond. Zaai ze in geultjes van één centimeter diep op tien centimeter van elkaar. Om lekker sappig te worden hebben de bieten tijdens de groeiperiode voldoende water nodig. Als de knollen boven de grond uitsteken kan je ze toedekken met aarde (aanaarden) om uitdroging te voorkomen. Het jonge blad kan je gebruiken in salades. Neem niet teveel blad weg zodat de plant goed verder kan groeien. Je oogst de bietjes wanneer ze ongeveer zeven á acht centimeter groot zijn. Draai direct na de oogst het loof eraf, anders worden de bieten snel zacht.
Aardappelen
Aardappelen zaai je niet maar die poot je met pootgoed; ofwel aardappelknollen. Je kunt dit pootgoed speciaal kopen, maar je kunt ook gewoon biologische aardappelen uit de winkel gebruiken. In maart kun je de aardappelen voorkiemen. Leg ze in een eierdoos of kartonnen doos op een koele, lichte plaats in huis. Na enkele weken zie je paarse uitlopers ontstaan. In april kunnen ze in de grond óf de kweekzak. Hou meer afstand tussen grote poten (ongeveer vijfentwintig centimeter) dan tussen kleine poten (ongeveer vijftien centimeter). De vuistregel voor de plantdiepte is twee á drie keer de hoogte van de aardappel en je plaatst hem met de kiemen naar de bovenkant. Als er nachtvorst voorspelt is kan je de plant het beste afdekken.
De aarde hoog je steeds een beetje op zodat de aardappelen in de grond boven elkaar groeien. Je kan ook een kweekzak gebruiken, die schep je steeds een beetje voller naarmate de plant groeit.
Pas op slakken, die houden van de knollen! Pas wisselteelt toe, dat betekent dat je niet twee jaar achter elkaar op dezelfde plek aardappellen teelt. Check je planten daarnaast regelmatig op aardappelziekte (Phytophthora infestans).
Lente ui
Lente ui groeit snel, kan goed tegen kou en heeft weinig last van ziekten of plagen. Een ideaal gewas om zelf te kweken! De lente ui is een lookgewas en behoort tot de Allium-familie. Ze lijken een beetje op een kleine prei. Voor het kweken kan je zaden of zaaiuien gebruiken. de zaadjes plant je dicht bij elkaar. Zaaiuiten plant je op tien centimeter van elkaar. Je plant ze vanaf midden februari tot middel april. Kies bij voorkeur een wat zware grond die goed water doorlaat. Op een open, zonnige plek doen ze het goed! Wanneer de ui een doorsnede heeft van 3 cm oogst je ze.
Sla
Sla is een snelgroeiende eenjarige plant met compact groeiende bladeren (krop) of losse bladeren. Er zijn ontzetten veel soorten sla om uit te kiezen. Ze houden niet van hitte dus ze behoeven geen zonnige plaats in de tuin. De zaadjes van sla zijn ontzettend klein. Deze hoeven niet diep in de grond gegraven te worden. Sla zaai je in de tuin van maart tot augustus. Binnen een paar weken kan je de de sla oogsten. Door de sla boven het groeipunt af te snijden houd je de plant in tact en kan hij opnieuw uitlopen. Ui en afrikaantjes zijn goede buren voor sla. Zij geven stimulerende stoffen af die de sla helpt groeien. Peterselie heeft daar echter een negatieve invloed op. Leer hier meer over combinatieteelt.

Exclusief voor leden en supporters van AVVN

Serie De Bodem uit De Tuinliefhebber

Alle leven begint in de bodem. Bodemleven = plantjes = insecten = insecteneters: de bodem is letterlijk een rijke voedingsbodem voor alles wat groeit, bloeit en leeft. Wat heeft de bodem nodig dat hij optimaal zijn werk kan doen voor natuur, tuin en mens? En wat kun jij doen om de bodem een handje te helpen? De Tuinliefhebber zoekt het uit en duikt in drie nummers de bodem in.

Lees de serie op het ledennet

klei - Machteld Klees - Deel 1 - De Tuinliefhebber

Zelf compost maken

Hoe doe je dat?

Alle beestjes helpen!

Gewasssen om mee te beginnen

Tien makkelijke gewassen

Exclusief voor leden en supporters van AVVN

Serie De Bodem uit De Tuinliefhebber

Hoe doe je dat?

Plaagdieren op natuurlijke manier bestrijden