In een gemeente als de Utrechtse Heuvelrug is er aan natuurschoon en groen geen gebrek. De aandacht van de gemeentelijke groenbeheerders gaat uit naar de ruim 37.000 bomen die op het grondgebied staan, en de parkjes en gemeentelijke begraafplaatsen. De ‘rommelhoekjes’ hebben geen prioriteit. Daarom wordt hier zelfbeheer gestimuleerd.
Afspraken maken
In overleg kun je zo’n stukje grond, maar bijvoorbeeld ook een boomspiegel, adopteren. Daarbij hanteert de gemeente wel een paar voorwaarden. Het stukje grond moet openbaar blijven, dus je kunt het bijvoorbeeld niet zomaar bij je tuin trekken. En het moet passen in de omgeving. Palmen en olijfbomen horen nu eenmaal niet thuis op de Utrechtse Heuvelrug. De afspraken worden op papier vastgelegd en de gemeente plaatst een paaltje met een schildje erbij, zodat iedereen (inclusief de maaimachine van de eigen groendienst) kan zien dat jouw stukje beheerd wordt.
In mijn buurt zijn er meerdere stukjes gemeentegrond die zo beheerd worden, met wisselend resultaat. Het ene strookje oogt als een weelderige natuurtuin, waar inheemse bloeiers de boventoon voeren. Het andere oogt als een verwaarloosd stukje gras met paardenbloemen of is zelfs veranderd in een zandvlakte. Kennelijk hebben de beheerders er de brui aangegeven, maar is het paaltje blijven staan.
Wie betaalt de planten?
Voor de planten die je in je nieuwverworven stukje ‘leengrond’ wilt zetten, ben je aangewezen op je eigen portemonnee. Wel zijn er allerlei wijk- en leefbaarheidspotjes waarop soms een beroep gedaan kan worden, maar die honoreren meestal geen individuele aanvragen. Dan moet je bijvoorbeeld met de hele straat een aanvraag doen. Maar er zijn allerlei creatieve manieren om je eigen groene mini-lusthof aan te leggen. Zo zijn er tegenwoordig steeds meer ruil- en weggeef-initiatieven, waarbij mensen uit de buurt planten die overbodig zijn geworden in hun tuin een tweede kans geven. Ook via guerrilla gardening zijn er vaak gratis planten en zaden beschikbaar. Of kweek zelf een wilde bloementuin op uit zaad, gewoon te vinden in de natuur. Leuk om te zien, goed voor de biodiversiteit.
Kijk en overleg
Er zijn meer rommelhoekjes dat je denkt. Bijvoorbeeld naast een flat, langs een straat of op een kruispunt. Soms liggen er ergens saaie grasveldjes in een wijk die gemakkelijk om te toveren zijn tot een fleurige bloemenweide. Belangrijk is wel om je te realiseren dat die grond altijd van iemand is. En hoewel die eigenaar er zelf niet veel aan lijkt te doen, wil die meestal niet dat jij zonder enig overleg ermee aan de slag gaat. Zoek dus altijd eerst contact met de eigenaar (gemeente, woningbouwvereniging etc.) en maak afspraken. Vaak zijn die blij dat iemand zich erover wil ontfermen en dragen zelfs bij aan jouw initiatief. Succes!
Aan de slag met rommelhoekjes: vijf tips
- Laat je inspireren: wandel door de buurt en kijk wat anderen doen.
- Zoek contact met de grondeigenaar: niet op eigen houtje beginnen.
- Doe het samen: met zijn tweeën is het gemakkelijk om te blijven beheren. Als je uitvalt, wordt het al snel een rommeltje.
- Plaats een bordje of schildje: zorg dat mensen zien dat je hier tuiniert. Zo voorkom je dat het opeens plat gemaaid wordt of als hondentoilet gebruikt wordt.
- Vraag om planten: meestal zijn je mede-buurtbewoners enthousiast en hebben wel iets in hun tuin staan dat je kunt gebruiken.
Leestip: Guerilla gardening
Handboek 'Guerrilla Gardening' laat je zien hoe je je eigen leefomgeving eenvoudig kunt vergroenen. Met praktische tuintips en inspirerende voorbeelden van duurzaam tuinieren waarmee je jouw buurt mooier, gezonder en levendiger maakt. En de bijen, vlinders en vogels helpt.
Was €22,50, nu voor €12,50 via KNNV. Korting geldig t/m 31 Juli 2023
Guerrilla Gardening
Handboek voor buurtvergroeners
Cerian van Gestel
ISBN 9789050118064