Volkstuinparken onder druk, waarde stijgt

De populariteit van volkstuinen groeit, en daarmee ook de wachtlijsten bij verenigingen. Tegelijkertijd neemt de druk op de beschikbare ruimte in Nederland toe. Gemeenten staan regelmatig voor lastige keuzes: uitbreiden, behouden of plaatsmaken voor bijvoorbeeld woningbouw of sportfaciliteiten?

Om die afweging goed te kunnen maken, bracht Naturalis de brede waarde van volkstuinparken in kaart. Het rapport laat zien hoe volkstuinen bijdragen aan mens, natuur én samenleving — en hoe deze waarde verder kan worden versterkt.

Waarom volkstuinen van grote waarde zijn

Volkstuinparken blijken op verschillende vlakken een belangrijke rol te spelen:

• Biodiversiteit: inheemse beplanting ondersteunt bestuivers en andere dieren.
• Gezondheid: tuinieren geeft rust, vermindert stress en brengt mensen in beweging.
• Sociale verbinding: veel parken zijn ontmoetingsplekken waar buurtbewoners en tuinders samenkomen en leren over ecologisch tuinieren.
• Recreatie & educatie: van wandelroutes tot workshops — volkstuinparken bieden ruimte voor beleving.
• Voedselvoorziening & kostenbesparing: een goed beheerd park draagt bij aan lokale voedselproductie en kan gemeenten onderhoudskosten besparen.

Naturalis-onderzoeker Imani Taroenodikromo benadrukt vooral de positieve invloed op het welzijn van mensen:

“Tuinieren geeft rust. Je denkt even niet aan werk of het drukke stadsleven. Dat is goed voor de mentale gezondheid.”

Vijf verschillende waarden in één park

Het onderzoek onderscheidt vijf soorten waarde: ecologisch, sociaal, cultureel, consumptief en financieel. Deze waarden komen op veel volkstuinparken samen. Belangrijk is om een balans te vinden: een grote oogst hoeft bijvoorbeeld niet ten koste te gaan van biodiversiteit. Met bewust beheer kunnen beide juist worden versterkt.

Een kleine, maar betekenisvolle bijdrage

Volgens Taroenodikromo kan iedereen met een (volks)tuin bijdragen aan een gezondere leefomgeving: “Met inheemse en biologische planten, minder maaien en organisch bemesten kun je al veel betekenen. Samen maak je een stukje positieve invloed op de wereld.” Lees meer in dit artikel van Nature Today.