rick-whittle-HvEdb6RVt4Q-unsplash

Arbeidsomstandigheden & Veiligheid

Veilige en gezonde werkomstandigheden voor de vrijwilligers

Arbeidsomstandigheden & veiligheid

eriks-irmejs-XxkcPI81jnc-unsplash

Sinds 1 januari 2007 is de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) in beginsel niet meer van toepassing op vrijwilligers. Alleen als er ernstige risico’s aanwezig zijn, blijven de Arbovoorschriften wél van toepassing. En voor vrijwilligers die tot de kwetsbare groepen behoren, blijven er een aantal aanvullende voorschriften gelden.

Daarnaast blijven vrijwilligersorganisaties op basis van hun zorgplicht verantwoordelijk en aansprakelijk voor veilige en gezonde werkomstandigheden voor hun vrijwilligers. In het Burgerlijk Wetboek (artikel 7:658) staat beschreven dat de werkgever (lees: de vereniging) aansprakelijk is als hij/zij toerekenbaar te kort schiet in de zorgverplichting. Omdat er geen sprake hoeft te zijn van een arbeidsovereenkomst, vallen ook stagiaires en vrijwilligers hieronder.

ARBO handleiding

Hoe kan je als bestuur zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving? Door op de hoogte te zijn van de arbeidsrisico’s en deze in kaart te brengen. Hiervoor heeft AVVN samen natuurlijk tuinieren een handige Risico Inventarisatie & Evaluatie module ontwikkeld.

Arb.JPG

Ben je als vereniging lid van AVVN, dan kun je op deze besloten webpagina met informatie voor bestuursleden, de handige invulbare versie van deze Arbo-handleiding downloaden.

Ook al ben je als vrijwilligersorganisatie niet meer verplicht om de module in te vullen, toch geeft deze module een goed beeld van de meest voorkomende arbeidsrisico’s die bestaan op tuinparken en welke beheersmaatregelen genomen kunnen worden.


ARBO-zaken bespreekbaar maken

Het bestuur maakt de arbeidsomstandigheden bespreekbaar in de bestuursvergadering.
Suggestie: maak één bestuurslid verantwoordelijk voor ARBO-zaken. Dit bestuurslid kan dan de volgende taken op zich nemen: 

  • Het onderhouden van contact met de diegene die verantwoordelijk zijn voor algemene onderhoudswerkzaamheden
  • Het in de gaten houden van de dagelijkse gang van zaken van deze werkzaamheden
  • Het organiseren van voorlichtingen en het vertrekken van instructies voor de leden.
  • Verstrekt persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)
  • En is vraagbaak voor alle leden.

De leden dienen op hun beurt de veiligheidsinstructies op te volgen, PBM te dragen en onveilige situatie te melden.

 


Veilig werken met de bosmaaier

Er wordt geregeld gebruik gemaakt van machines op de tuinvereniging, neem nou het snoeien van de heg of het maaien van het gras. Het is belangrijk om in de gaten te houden of dit op een veilige manier gebeurt en om erop toe te zien dat de leden kennis hebben van de arbeidsrisico’s. Daarnaast is het belangrijk om uit te zoeken of de tuinvereniging aansprakelijk wanneer er een ongeval gebeurd.

Waar gehakt wordt vallen spaanders. Als dit leidt tot letsel of schade is dat heel vervelend. Als vereniging wil je dat zoveel mogelijk voorkomen. De tuinvereniging heeft in het kader van de Arbowet een zorgplicht. Zodra het bestuur algemene onderhoudswerkzaamheden opdraagt aan de leden, is het bestuur verantwoordelijk voor veilige en gezonde werkomstandigheden voor hen.


Maaien met de bosmaaier aan de slootkant

Het maaien van een natuurlijke slootkant, begroeid met gras en oeverplanten (zonder houten beschoeiing) is niet eenvoudig. Het werkterrein loopt schuin af in de sloot, kan nat zijn en het werkterrein is onstabiel door kuilen in het gras. Toch zijn er beheersmaatregelen te nemen.


Een goed begin is het halve werk

Maak het werkterrein toegankelijk door takjes, steentjes en ander hard vuil op te ruimen. De bosmaaier heeft een toerental van 600 km/ uur. Door deze hoge snelheid kan hard vuil opspatten. De bediener van de bosmaaier of omstanders kunnen geraakt worden, met name het oog is kwetsbaar. Draag altijd een gelaatsscherm en veiligheidsbril.


Let op lawaai en trillingen van de bosmaaier

In de Arbowet geldt dat de werkgever bij een geluidsniveau van boven de 80 dB gehoorbescherming moet aanbieden. Met name de oudere bosmaaiers produceren veel geluid (uit het onderzoek van Mireille de Groot blijkt zelfs 96 dB). Gehoorbescherming is verplicht. De trillingen van de bosmaaier zijn behoorlijk. Bij langdurig trillingen kun je vermoeid raken, hoofdpijn krijgen en zijn de vingers gevoelloos. Werk dus niet langer dan 1 uur achtereen met de bosmaaier, neem pauze en werk niet langer dan 3 uur op een dag.


Voorlichting geven aan vrijwilligers

Geef voorlichting over de arbeidsrisico's en het gebruik van de machine.
Mireille de Groot heeft in het kader van haar studie Veiligheidskunde een ARBO-onderzoek gedaan naar het veilig maaien van de slootkant met de bosmaaier. Hierbij heeft ze ook een geïllustreerde werkinstructie ter beschikking gesteld. Zowel het onderzoek als de instructie zijn binnen het besloten ledennet op het netwerk Besturen van een vereniging te downloaden.

 

 

Overnachten en veiligheid

Mogen tuinders overnachten op het tuinpark? Dan moeten ze zich wel houden aan een aantal wettelijke veiligheidseisen. Het gaat om zowel eisen aan de bouwmaterialen, inrichting en indeling van het huisje, als om eisen aan gas- en gastoestellen en oliekachels. Voldoen aan deze eisen is van levensbelang voor de veiligheid van de individuele tuinder. Bovendien is het bestuur hoofdelijk aansprakelijk wanneer er iets gebeurt en het bestuur te weinig heeft gedaan om de leden te bewegen tot het naleven van deze eisen. In zo'n geval heb je dan niets aan de bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering.

Tip!
Mochten tuinders laconiek doen over deze veiligheidseisen, dan kan het bestuur de brandweer vragen om tijdens de Algemene Vergadering een presentatie te geven over (brand)veiligheid en verstikkingsgevaar.
Idealiter is de toestemming voor overnachten vastgelegd in zowel huurcontract als bestemmingsplan.

Goed om te weten:
De wettelijke veiligheidseisen zijn onderdeel van onze modelreglementen. Is je vereniging lid van AVVN dan kun je onze modelreglementen kosteloos bij ons opvragen. Stuur een bericht naar info@vvn.nl.

Let op: Bewoning is nooit toegestaan op tuinparken!


Regels omtrent speelwerktuigen

Het openbare karakter, of recreatief medegebruik van een tuinpark zorgt ervoor dat mensen van buitenaf het park bezoeken en vanzelfsprekend zullen kinderen/bezoekers van buitenaf graag gebruik maken van voorzieningen op het park. Het risico op letselschade is gedekt middels de aansprakelijkheidsverzekering die door AVVN voor alle aangesloten verenigingen is afgesloten. Er wordt van de vereniging wel verwacht en gevraagd dat er wordt gelet op veiligheidsaspecten en -maatregelen.

Dat vloeit voort uit het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (WAS). Vooral van belang zijn de verplichtingen ten aanzien van de beheerder. Er zijn geen specifieke regels voor tuinverenigingen, maar wel voor beheerders. Omdat de speeltuin zich niet bevindt in het privédomein maar in de (semi)openbare ruimte is de vereniging beheerder en gelden er verplichtingen en regels voor het bestuur:

  • Zijn de speeltoestellen al voor 26 maart 1997 in gebruik, dan hoeven ze niet gecertificeerd te zijn. Je moet dan wel er zorg voor dragen dat het speeltoestel veilig is.
  • Zijn de speeltoestellen na 26 maart 1997 in gebruik genomen, dan moeten ze gecertificeerd zijn. De leverancier moet een dergelijk certificaat overhandigen of overhandigd hebben.
  • De speeltoestellen moeten deugdelijk gemonteerd en veilig geïnstalleerd zijn. Er moet een goede val dempende ondergrond zijn.
  • De speeltoestellen moeten periodiek preventief onderhouden worden. Vanzelfsprekend moeten reparaties tijdig en goed uitgevoerd worden.
  • De beheerder moet zelf regelmatig inspecties uitoefenen of dit uitbesteden.
  • Er moet per speeltoestel een logboek worden bijgehouden, waarin onder meer de inspecties, onderhoud en reparaties zijn opgenomen. Als het goed is wordt een logboek bij het speeltoestel geleverd. Anders moet er een aangemaakt worden.

Wat een vereniging verder kan doen, is bij de gemeente navragen of er bepaalde speelregels gelden die door de gemeente gebruikt worden (op borden) bij speeltuinen of in openbare parken. Het kan nooit kwaad om bezoekers daar extra op te attenderen. De verzekeraar verwacht geen fulltime toezicht vanuit de vereniging bij openbare sport- en spelvoorzieningen, aangezien dat primair valt onder de verantwoordelijkheid van ouders/begeleiders van kinderen. Permanent toezicht vanuit de vereniging kan niet worden verlangd. Voorwaarde is wel dat er geen geld wordt gevraagd voor het gebruik van de genoemde voorzieningen want dan vervalt het openbare karakter en daarmee ook de dekking op de verzekering.

 

Samenvattend:

Als je als vereniging zorgt voor een veilige situatie, verkleint dit de kans op een ongeval en daarmee de kans dat je als vereniging daarin schuld treft en daarvoor met succes aansprakelijk wordt gesteld. Maak daarom een goede inschatting van de risico’s, dat voorkomt een hoop gedoe en leed.

Al verzekerd?

Benieuwd naar wat voor verzekeringen wij aanbieden? Neem een kijkje bij ons verzekering aanbod.

Vraag aan de gemeenschap?

Heb je een vraag of ervaring die je graag met de rest van de leden van AVVN zou willen delen? Dit kan binnen het ledennet van AVVN. Hier kan je kennis delen en ervaringen uitwisselen met collega-tuinders. Zo helpen we elkaar een handje.

Ontmoet je tuinleden op het AVVN ledennet

Nieuws, documenten en ander belangrijke informatie: je deelt het gemakkelijk en veilig met je tuinleden op je verenigingspagina op het AVVN ledennet. 

Speciaal voor leden
Handige informatie voor bestuursleden
Laat anderen ook genieten van het groen
Meerwaarde door recreatief medegebruik
Verzekeringen voor verenigingen
Samen tuinieren
met senioren en jongeren

Word supporter van AVVN en ontvang elk seizoen De Tuinliefhebber

Het tijdschrift over samen natuurlijk tuinieren!

Altijd op de hoogte?

Elke maand versturen we een nieuwsbrief met groentips en nieuws over samen natuurlijk tuinieren. Wil je als een van de eerste op de hoogte zijn van nieuwe artikelen, leuke weetjes en allerlei activiteiten?